ଭାରତ ଇତିହାସରେ ୧୦ଟି ମରଣାନ୍ତକ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା

ଗୁଜରାଟର ଅହମଦାବାଦରେ ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ AI-171 ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହେବା ସାରା ଦେଶକୁ ଶୋକାକୁଳ କରିଛି। ଏହି ଘଟଣାରେ ୨୪୧ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବା ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୨୩୦ ଜଣ ଯାତ୍ରୀ ଏବଂ ୧୨ ଜଣ କ୍ରୁ ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ। ମୃତକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୧୬୯ ଜଣ ଭାରତୀୟ, ୫୩ ଜଣ ବ୍ରିଟିଶ ନାଗରିକ ଏବଂ ୭ ଜଣ ପର୍ତ୍ତୁଗୀଜ ନାଗରିକ ଥିଲେ। ଭାରତୀୟ ବିମାନ ଚାଳନା ଇତିହାସରେ ଏପରି ଅନେକ ଦୁଃଖଦ ଘଟଣା ଘଟିଛି, ଯାହା ଶହ ଶହ ଜୀବନ ନେଇଛି ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଶ୍ନକୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଛି। ନିମ୍ନରେ ଭାରତୀୟ ବିମାନ ଚାଳନା ଇତିହାସରେ ଘଟିଥିବା ୧୦ଟି ସର୍ବାଧିକ ମରଣାନ୍ତକ ଦୁର୍ଘଟଣାର ଏକ ତାଲିକା ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି:
୧. ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୦୧ ଦୁର୍ଘଟଣା (୧୯୬୬)
- ତାରିଖ: ୨୪ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୬୬
- ସ୍ଥାନ: ମଣ୍ଟ ବ୍ଲାଙ୍କ, ଫ୍ରାନ୍ସର ଆଲପ୍ସ ପର୍ବତ
- ବିମାନ: ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୦୧ (ବୋଇଂ ୭୦୭)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୧୧୭ (ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀ ଓ କ୍ରୁ)
- କାରଣ: ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣର ସନ୍ଦେହ କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅନୁସନ୍ଧାନରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରମାଣ ମିଳିନଥିଲା।
୨. ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୪୪୦ ଦୁର୍ଘଟଣା (୧୯୭୩)
- ତାରିଖ: ୩୧ ମେ ୧୯୭୩
- ସ୍ଥାନ: ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ପାଲମ ନିକଟ
- ବିମାନ: ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୪୪୦ (ବୋଇଂ ୭୩୭)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୧୦୦ (୧୧୮ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ଓ ଅବତରଣ ସମୟରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହରାଇବା।
୩. ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ ୪୦୩ ଦୁର୍ଘଟଣା (୧୯୮୨)
- ତାରିଖ: ୨୧ ଜୁନ ୧୯୮୨
- ସ୍ଥାନ: ବମ୍ବେ (ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁମ୍ବାଇ), ମହାରାଷ୍ଟ୍ର
- ବିମାନ: ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ ୪୦୩ (ବୋଇଂ ୭୦୭)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୧୧୧ (୧୩୨ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ଖରାପ ପାଗ ଓ ଅବତରଣ ସମୟରେ ପାଇଲଟଙ୍କ ଭୁଲ ଯୋଗୁଁ ବିମାନ ରନୱେରୁ ଖସିପଡ଼ିଲା।
୪. ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୮୨ ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣ (୧୯୮୫)
- ତାରିଖ: ୨୩ ଜୁନ ୧୯୮୫
- ସ୍ଥାନ: ଆଟଲାଣ୍ଟିକ ମହାସାଗର, ଆୟାରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଉପକୂଳ ନିକଟ
- ବିମାନ: ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୮୨ (ବୋଇଂ ୭୪୭)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୩୨୯ (ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀ ଓ କ୍ରୁ)
- କାରଣ: ଖାଲିସ୍ତାନୀ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ବୋମା ବିସ୍ଫୋରଣ, ଯାହା ବିମାନ ଚାଳନା ଇତିହାସରେ ଏକ ବଡ଼ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ଥିଲା।
୫. ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୬୦୫ ଦୁର୍ଘଟଣା (୧୯୮୮)
- ତାରିଖ: ୧୪ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୮୮
- ସ୍ଥାନ: ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ, କର୍ଣ୍ଣାଟକ
- ବିମାନ: ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୬୦୫ (ଏୟାରବସ ଏ୩୨୦)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୯୨ (୧୪୬ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ଅବତରଣ ସମୟରେ ପାଇଲଟଙ୍କ ଭୁଲ ଓ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହରାଇବା।
ଏହି ଦୁର୍ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଭାରତୀୟ ବିମାନ ଚାଳନାରେ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ପାଇଲଟ ତାଲିମ ଓ ଉନ୍ନତ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ବ୍ୟବହାରର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଆହୁରି ଜୋରଦାର କରିଛି।
୬. ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୨୫୭ ଦୁର୍ଘଟଣା (୧୯୮୮)
- ତାରିଖ: ୧୯ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୮୮
- ସ୍ଥାନ: ଅହମଦାବାଦ, ଗୁଜରାଟ
- ବିମାନ: ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୨୫୭ (ବୋଇଂ ୭୩୭)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୧୩୫ (୧୪୧ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ଟେକଅଫ ସମୟରେ ପାଇଲଟ ଭୁଲ ଓ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ଯୋଗୁଁ ବିମାନ ରନୱେରୁ ଖସି ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହେଲା।
୭. ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୪୯୧ ଦୁର୍ଘଟଣା (୧୯୯୩)
- ତାରିଖ: ୨୬ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୯୩
- ସ୍ଥାନ: ଔରଙ୍ଗାବାଦ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର
- ବିମାନ: ଇଣ୍ଡିଆନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୪୯୧ (ବୋଇଂ ୭୩୷)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୫୫ (୧୧୮ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ଟେକଅଫ ସମୟରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ଓ ପାଇଲଟଙ୍କ ଭୁଲ।
୮. ଚାରଖୀ ଦାଦ୍ରୀ ମଧ୍ୟ-ଆକାଶ ସଂଘର୍ଷ (୧୯୯୬)
- ତାରିଖ: ୧୨ ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୬
- ସ୍ଥାନ: ହରିୟାଣାର ଚାରଖୀ ଦାଦ୍ରୀ ନିକଟ
- ବିମାନ: ସାଉଦି ଆରବୀୟ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୭୬୩ ଓ କାଜାଖସ୍ତାନ ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୯୦୭
- ମୃତ୍ୟୁ: ୩୪୯ (ଉଭୟ ବିମାନରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଯାତ୍ରୀ ଓ କ୍ରୁ)
- କାରଣ: ଭୁଲ ଯୋଗାଯୋଗ ଏବଂ ଉଚ୍ଚତା ନିର୍ଦେଶର ଉଲ୍ଲଂଘନ ଯୋଗୁଁ ମଧ୍ୟ-ଆକାଶରେ ସଂଘର୍ଷ। ଏହା ବିଶ୍ୱ ବିମାନ ଚାଳନାରେ ସବୁଠାରୁ ମରଣାନ୍ତକ ମଧ୍ୟ-ଆକାଶ ସଂଘର୍ଷ।
୯. ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଫ୍ଲାଇଟ ୮୧୨ ଦୁର୍ଘଟଣା (୨୦୧୦)
- ତାରିଖ: ୨୨ ମେ ୨୦୧୦
- ସ୍ଥାନ: ମାଙ୍ଗାଲୋର, କର୍ଣ୍ଣାଟକ
- ବିମାନ: ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଫ୍ଲାଇଟ ୮୧୨ (ବୋଇଂ ୭୩୭-୮୦୦)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୧୫୮ (୧୬୬ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ଅବତରଣ ସମୟରେ ରନୱେରୁ ଖସିପଡ଼ିବା, ପାଇଲଟଙ୍କ ଅନିଦ୍ରା ଓ ନିୟମ ଉଲ୍ଲଂଘନ ଯୋଗୁଁ।
୧୦. ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୩୪୪ ଦୁର୍ଘଟଣା (୨୦୨୦)
- ତାରିଖ: ୭ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୦
- ସ୍ଥାନ: କୋଝିକୋଡ (କାଲିକଟ), କେରଳ
- ବିମାନ: ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଏକ୍ସପ୍ରେସ ଫ୍ଲାଇଟ ୧୩୪୪ (ବୋଇଂ ୭୩୷-୮୦୦)
- ମୃତ୍ୟୁ: ୨୧ (୧୯୦ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ)
- କାରଣ: ମୌସୁମୀ ବର୍ଷା ସମୟରେ ଅବତରଣ ସମୟରେ ରନୱେରୁ ଖସିପଡ଼ିବା ଓ ପାଇଲଟଙ୍କ ନିୟମ ଉଲ୍ଲଂଘନ।